آشنایی با آسیب‌های رایج در ژیمناستیک
ژیمناستیک ورزشی قدرتی است که در کنار مزایا آسیب‌هایی نیز به بدن می‌زند. در این ورزش حرکات مختلفی انجام می‌شود که احتمال آسیب به مفاصل را بیشتر می‌کند. بهتر است با این آسیب‌ها و راه‌های پیشگیری از آن آشنا باشید. (باشگاه ژیمناستیک کودکان در غرب تهران)
ژیمناستیک چیست؟
ژیمناستیک ورزش پایه است که تمامی افراد آن را می‌توانند شروع کنند. در این ورزش حرکات مختلف زیادی انجام می‌شود که به مرور باعث بروز آسیب‌هایی خواهد شد. به طور کلی و طی یک تحقیق انجام شده حدود ۵۰ درصد افرادی که به این ورزش مشغول هستند، سالانه یکی از آسیب‌های آن را تجربه می‌کند. برخی ژیمناستیک کار‌ها نگران خطرناک بودن و یا ماندگاری این آسیب‌ها برای مدت طولانی هستند. تمامی آسیب‌ها باید خیلی سریع درمان شوند تا مشکلات بیشتری ایجاد نشود.
انواع آسیب‌های رایج ژیمناستیک
ژیمناستیک کاران گاهی دچار آسیب‌هایی می‌شوند. رایجترین آن‌ها به شرح زیر است.
· آسیب دیدگی زانو
یکی از رایجترین آسیب‌هایی که حدود ۵۵ درصد آسیب‌ها را تشکیل می‌دهد، مربوط به زانو است. طی این عارضه استفاده زیاد از زانو به آن آسیب‌زده و فرد اذیت می‌شود. تاندون زیر کاسه زانو صدمه دیده و علاوه بر آنکه دردناک است، فرد نمی‌تواند آن را حرکت دهد. برای جلوگیری از بروز این مشکل کفش‌ها یا کفی کفش‌ها را مرتب عوض کرده و حتماً از نوع مناسب استفاده کنید. در صورت آسیب دیدن زانو حتماً دو روز استراحت کرده و حرکات ورزشی انجام ندهید. از دارو‌های ضد تورم استفاده کرده تا بهبود یابید. قبل از ورزش کردن خود را خوب گرم کرده و در محلی که آسیب دیده یخ بگذارید.
· رگ به رگ‌شدن و پیچ خوردن مچ پا
در ژیمناستیک افراد با پریدن و دویدن زیاد سر و کار دارند. به همین دلیل این آسیب خیلی زیاد در آن‌ها دیده می‌شود. مچ پا پیچ خورده و یا گاهی یک تاندون یا لیگامنت پاره خواهد شد. با انجام عکسبرداری پزشک شکستگی یا عدم شکستگی عضو را به شما خواهد گفت. برای پیشگیری از بروز این مشکل مچ پا را با انجام حرکات نرمشی تقویت کنید.
با استفاده از یک مچ بند، مچ پا را ببندید. اما در صورت افتادن و یا انجام حرکات اشتباه احتمال صدمه دیدن بالاست. با RICE و دارو‌های ضد تورم می‌توان پیچ خوردگی را درمان کرد. توصیه می‌شود بیشتر از یک روز استراحت نکرده و بعد از آن به نرمی مچ پا را تکان دهید. آرام مچ را چرخانده تا ورم آن کم شده و مشکل بدتر نشود.
· درد پایین کمر
مهمترین علت این درد انجام حرکات کششی نادرست است. معمولاً این عارضه قابل پیشگیری نیست، اما گرم کردن درست بدن قبل ورزش و انجام درست حرکات کششی احتمال بروز آن را کمتر می‌کند. RICE کشش عضلات و دارو‌های ضد تورم بهترین درمان برای این عارضه محسوب می‌شود.
· کشیدگی عضلات و ماهیچه‌ها
خستگی، فشار‌های کششی زیاد از حد، عدم گرم کردن درست، ناتوانی و ضعف و عدم انعطاف‌پذیری همگی باعث کشیده شدن ماهیچه می‌شود. ماهیچه‌های ساق پا و پشت ران بیشترین ماهیچه‌های در معرض کشیدگی هستند. البته با توجه به حرکتی که انجام می‌شود، احتمال کشیدگی ماهیچه‌های دیگر نیز وجود دارد. بهترین راه جلوگیری از این مشکل انجام حرکات کششی درست قبل و بعد از ورزش کردن است.
توصیه می‌شود موقع خستگی و ضعف ورزش نکنید. بهترین درمان برای این عارضه نیز استفاده از دارو‌های ضد تورم و RICE است. علاوه بر آن حتماً کمی عضلات خود را به آرامی کشش دهید تا به بهبود مشکل کمک کند. در صورت شروع بهبودی فرد می‌تواند دوباره ورزش را شروع کند. اما بین ورزش باید مکث کرده و ماهیچه‌ها را کشید تا بهبودی کامل حاصل گردد.
· کشیدگی ماهیچه‌های ران
با تغییر جهت ناگهانی این عارضه رخ می‌دهد. فرد دچار ورم، درد عمیق و گاهی کبودی داخل ران می‌شود. با انجام انجام تمرینات کششی قبل از ورزش از بروز آن پیشگیری کنید. بهترین روش درمان نیز RICE و درمان‌های ضد تورمی است.
· درد و ورم ساق پا
معمولاً افرادی که مدتی ورزش نکنند، پس از آن که دوباره شروع کنند، در قسمت ساق پا دچار ورم و درد می‌شوند. وقتی فشار و شدت تمرینات به طور ناگهانی بالا رود، این مشکل رخ می‌دهد. از طرفی پوشیدن کفش‌های کهنه، دویدن و پریدن روی زمین‌های خیلی سخت نیز احتمال بروز این عارضه را بیشتر می‌کند.
بهترین راه برای جلوگیری از این مشکل حرکات کششی قبل از ورزش و عدم بالا بردن ناگهانی شدت تمرینات است. درمان‌های ضد تورمی و گذاشتن یخ نیز بهترین درمان محسوب می‌شود.
برای شناخت بهترین باشگاه در غرب تهران این مطلب را هم بخوانید: بهترین باشگاه ژیمناستیک کودکان در مرزداران
روش‌های پیشگیری از آسیب‌ها در ژیمناستیک
برای جلوگیری از بروز هر آسیب چندین راهکار وجود دارد. اما به طور کلی با انجام روش‌های زیر می‌توان از بروز عوارض این ورزش پیشگیری کرد.
- قبل از انجام هر گونه حرکت ورزشی حتماً با حرکات نرم و سبک بدن را گرم کنید.
- هنگام آموزش مهارت‌های جدید دقت و تمرکز بالایی داشته باشید.
- تجهیزات را بررسی کرده و مطمئن شوید که در وضعیت درستی قرار دارند.
- در صورتی که درد دارید، از انجام ورزش خودداری کرده و آن را به مربی اطلاع دهید.
- استفاده از تاتامی‌های مناسب شدت فشار بر روی مفاصل و استخوان‌ها به دلیل سقوط را کم می‌کند.
- با انجام حرکاتی چون پلانک و پل عضلات میانی بدن را تقویت کنید.
- موقع تمرین حتماً تجهیزات ایمنی کامل چون ساق بند، محافظ مچ دست، ضربه گیر و ساق بند استفاده کنید.
اقدامات اولیه بعد از آسیب در ژیمناستیک
احتمال آسیب دیدن فرد در ژیمناستیک وجود دارد. پس از صدمه دیدن فرد برای کاهش درد و شدت آسیب نیاز به انجام یکسری اقدامات است. در زیر اقدامات اولیه بعد از آسیب دیدن فرد بررسی می‌شود.
تعیین شدت آسیب: بعد از صدمه دیدن اولین کار بررسی وضعیت فرد است. برای تعیین شدت آسیب باید بررسی شود که آیا فرد می‌تواند وزن هود را روی اندام آسیب دیده تحمل کند؟
بررسی علائم: عضو آسیب دیده را به خوبی بررسی کرده تا از وجود علائمی چون ورم، کبودی، ناتوانی، درد و تغییر شکل اندام آگاه شوید.
استراحت: فرد باید به اندازه کافی استراحت کرده و هیچ فشاری به عضو آسیب دیده وارد نکند. عدم توجه به این موضوع باعث بیشتر شدن آسیب دیدگی می‌شود. در صورت نیاز باید از وسایلی چون بریس یا عصا استفاده کنید.
یخ‌گذاری: اقدام دیگر بعد از آسیب در ژیمناستیک استفاده از کمپرس یخ زد. بلافاصله کمپرس یخ بین یک پارچه پیچیده را ۱۵ الی ۲۰ دقیقه در ناحیه مورد نظر قرار دهید. روزی چند بار این کار را انجام داده تا ورم و کبودی کمتر شود.
استفاده از باند: در گام بعدی باید با استفاده از باند ناحیه آسیب دیده را آرام باندکشی کرد.
بالا نگه داشتن: عضو آسیب دیده را بالا نگه دادید تا جریان خون و ورم کمتر شود. با این کار مایعات از ناحیه آسیب دیده خارج شده و خونریزی کاهش می‌یابد.
مصرف دارو: برای کاهش درد می‌توان دارو‌های مسکن استفاده کرد. دارو‌های ضد التهاب چون ایبوپروفن مصرف کرده تا درد و التهاب کمتر شود.
مراجعه به پزشک: پس از انجام اقدامات بالا در صورت عدم بهبود درد و ورم و شدیدتر شدن آن حتماً به پزشک مراجعه کنید.
